fragment z komentarza Williama Barclay do Listu do Rzymian
Każde z wymienionych wyżej imion ma swoją historię. Żadne z nich nie jest nam znane, choć wiele możemy się domyślać. W rozdziale tym występuje dwadzieścia cztery oddzielnych imion. Zwróćmy uwagę na dwie interesujące sprawy.
1. Z dwudziestu czterech wymienionych osób sześć są niewiastami. Dobrze o tym pamiętać, ponieważ wielu posądza Pawła o pomniejszanie roli niewiasty w Kościele. Jeżeli naprawdę chcemy poznać stosunek Pawła do niewiast w Kościele, powinniśmy czytać właśnie taki tekst jak ten, z którego słów przebija wielki szacunek do ich chrześcijańskiej służby.
2. Z dwudziestu czterech imion, trzynaście pojawia się w napisach czy dokumentach mających do czynienia z rodziną czy pałacem cesarskim w Rzymie. Wiele z tych imion było dosyć powszechne. W Liście do Filipian 4,22 Paweł wspomina o świętych z domu cesarskiego. Możliwie w większości byli to niewolnicy, jednak świadczy to o dosyć wczesnym przenikaniu chrześcijaństwa do pałacu i rodziny cesarskiej.
Andronikus i Junias stanowią ciekawą parę imion, ponieważ najprawdopodobniej Junias jest imieniem żeńskim. Oznaczałoby to, że w pierwotnym Kościele niewiasta była traktowana na równi z apostołem. Apostołami w szerszym znaczeniu byli ludzie, których Kościół wysyłał do zwiastowania ewangelii Jezusa. Andronik i Junia wcześniej stali się chrześcijanami od Pawła. Możliwie pochodzili z czasów Szczepana, byli bezpośrednim łącznikiem z prazborem w Jerozolimie.
Z imieniem Ampliatusa może być związana ciekawa historia. Jest to bardzo powszechne imię niewolnika. Obecnie na cmentarzu Domatilla, w najwcześniejszych katakumbach chrześcijańskich, znajduje się pięknie dekorowany grób z jednym imieniem Ampliatus. Zwykle obywatele rzymscy posiadali trzy imiona; jedno imię wskazywałoby więc na to, że Ampliatus był niewolnikiem; dekoracja jego grobu i artystycznie wykonane litery napisu wskazywałyby na wysoką funkcję tego człowieka w Kościele. Wynika z tego wyraźnie, że w pierwszych latach chrześcijaństwa pochodzenie społeczne nie odgrywało żadnej roli, ktoś mógł być niewolnikiem, a jednocześnie wielką osobistością w Kościele. Różnice społeczne przestały odgrywać rolę. Nie jesteśmy pewni czy Ampliatus Pawła jest tym Ampliatusem z cmentarza Domatilla, ale wszystko jest możliwe.
Dom Arystobula też mógłby mieć ciekawe dzieje. W Rzymie słowo dom nie oznaczało jedynie rodziny danego człowieka i jego krewnych, lecz również jego sług i niewolników. Przez długi czas mieszkał w Rzymie wnuk Heroda Wielkiego zwany Arystobulem. Arystobul zawsze występował jako osoba prywatna, gdyż nie odziedziczył żadnego majątku po Herodzie. Był bliskim przyjacielem cesarza Klaudiusza. Gdy umarł, jego słudzy i niewolnicy stali się własnością cesarza, chociaż nadal stanowili grupę zwaną jako domownicy Arystobula. Wyrażenie to mogło więc oznaczać żydowskich sług i niewolników, najpierw należących do Arystobula, wnuka Heroda, a następnie będących własnością cesarza. Wskazują na to imiona występujące przed i po tym wyrażeniu. Apelles może być zgrecyzowanym imieniem żydowskim Abel, zaś Herodion to imię dobrze pasujące do rodziny Heroda.
Dom Narcyza też może mieć ciekawą historię. Narcyz było imieniem powszechnym, ale najsłynniejszym Narcyzem był wyzwoleniec, a jednocześnie sekretarz Klaudiusza, który miał wielki wpływ na samego cesarza. Jego osobiste zasoby finansowe sięgały 10 milionów dolarów. Cała korespondencja kierowana do cesarza przechodziła przez jego ręce i on decydował, czy ma być przedłożona cesarzowi. Za przekazanie niektórych podań cesarzowi otrzymywał wielkie łapówki i stąd gromadziło się jego bogactwo. Gdy Klaudiusz został zamordowany, a na tron wstąpił Neron, Narcyz musiał popełnić samobójstwo, a cały jego majątek wraz z niewolnikami przeszedł na własność Nerona. Możliwie wspomniane tu imię należało właśnie do tego wyzwoleńca. Jeżeli Arystobulem był wnuk Heroda, a Narcyzem sekretarz Klaudiusza, to znaczy, że wielu niewolników na dworze cesarskim było już chrześcijanami. Drożdze chrześcijaństwa przenikły do najwyższych sfer Imperium.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz