Poganin Cyceron napisał: „To prawdziwe i najwyższe prawo,
które może rozkazywać i zakazywać, jest słuszną, rozumną wolą najwyższego
bóstwa”. Takie stwierdzenie jest dowodem na to, że Pan Bóg wpisał we wnętrze
każdego człowieka prawo. Sumienie to myśli
wzajemnie się oskarżających lub też biorące w obronę. Sumienie jest naszym
wewnętrznym adwokatem i prokuratorem.
Sumienie to pojęcie filozoficzne. W czasach Pawła wielu filozofów zajmowało się tym tematem.
Sumienie to pojęcie filozoficzne. W czasach Pawła wielu filozofów zajmowało się tym tematem.
Sumienie – (gr. syneīdēsis; łac. conscientia)
pojęcie z dziedziny etyki i teologii moralnej najczęściej używane na oznaczenie
zdolności czy władzy ludzkiej psychiki, która odpowiedzialna jest za
doświadczanie niespekulatywnego, intuicyjnego, wewnętrznego, prostego,
autorytatywnego przekonania połączonego z reakcją emocjonalną o złu lub dobru
moralnym danego zamierzonego bądź wykonanego czynu.
Oprócz powyższego znaczenia, w którym sumienie to szczególny zespół intuicji moralnych, pojęcie to używane jest również na oznaczenie zespołu przekonań, wartości i reguł moralnych akceptowanych przez daną osobę lub grupę oraz w znaczeniu oceniającym w celu pochwały wysokiej wrażliwości moralnej (np. Jan jest człowiekiem sumienia) lub wyrażenia nagany (np. Jan jest pozbawiony sumienia). Etymologicznie polski termin „sumienie” znaczy „wątpienie”. W XV wieku występowało w formie: sąmnienie i sampnienie, a jeszcze w XIX w. sumnienie. Składa się z przedrostka są, oznaczającego „spólność”. Rdzeń mnie znaczy: „mniemać tak czy siak”.
Oprócz powyższego znaczenia, w którym sumienie to szczególny zespół intuicji moralnych, pojęcie to używane jest również na oznaczenie zespołu przekonań, wartości i reguł moralnych akceptowanych przez daną osobę lub grupę oraz w znaczeniu oceniającym w celu pochwały wysokiej wrażliwości moralnej (np. Jan jest człowiekiem sumienia) lub wyrażenia nagany (np. Jan jest pozbawiony sumienia). Etymologicznie polski termin „sumienie” znaczy „wątpienie”. W XV wieku występowało w formie: sąmnienie i sampnienie, a jeszcze w XIX w. sumnienie. Składa się z przedrostka są, oznaczającego „spólność”. Rdzeń mnie znaczy: „mniemać tak czy siak”.
Filozofia starożytna nie wypracowała odrębnej teorii
sumienia, chociaż nie brak o nim fragmentarycznych wzmianek. Łacińska conscientia
jest kalką językową greckiej syneīdēsis. Składa się z rdzenia scientia
(znajomość czegoś, umiejętność, wiedza, gałąź wiedzy) oraz z przedrostka co(n),
który wyraża towarzyszenie komuś, związek, stosunek, równoczesność. W
epoce przedrześcijańskiej grecki rzeczownik syneīdēsis przyjmował
znaczenie „współwiedzy”, „świadomości towarzyszącej”, świadomości moralnej
własnego złego działania, autorytatywnej instancji, której przypisywano
niekiedy sakralną rolę (utożsamianą z bóstwem). Rozwój tego pojęcia nastąpił
wraz ze średniowieczem. Conscientia w znaczeniu sumienia występowała
najczęściej u Teruliana, a później w pełni wyrazu u Augustyna. Idąc za Nowym
Testamentem, wskazywał on, iż sumienie chrześcijan to zawsze równocześnie
wiedza o własnym staniu wobec Boga, przed jego obliczem. Sumienie jest
współwiedzą również dlatego, iż Bóg zawsze zna tajemnice sumienia.
Polecam uwadze ciekawy artykuł na temat sumienia pod adresem; http://etykapraktyczna.pl/encyklopedia/etyka-ogolna/sumienie.html
Polecam uwadze ciekawy artykuł na temat sumienia pod adresem; http://etykapraktyczna.pl/encyklopedia/etyka-ogolna/sumienie.html
Sumienie to zdolność rozstrzygania, to wątpliwości, czy to
co robię jest słuszne i dobre. Czy tak powinienem postąpić? Czy decyzja którą
podejmuje jest właściwa. O tym procesie czytamy w Łukasza 12:57; „Dlaczego sami
z siebie nie umiecie osądzić, co jest sprawiedliwe (słuszne)?”
W ST czytamy, że Dawida ruszyło sumienie gdy zrobił coś
złego; „Lecz potem Dawida ruszyło sumienie, że kazał
przeprowadzić spis ludności. Rzekł więc Dawid do Pana: Zgrzeszyłem bardzo, że
to uczyniłem; lecz teraz, Panie, odpuść winę sługi twego, gdyż postąpiłem
bardzo nierozsądnie.” 2 Samuelowa 24:10
O sumieniu czytamy w innych miejscach Nowego Testamentu,
Piotr prosi „Miejcie czyste sumienie.” 1 Piotra 3:16
W 1 Tym. 1: 5,19, 3:9 2 Tym. 1:3 czytamy o dobrym, czystym
sumieniu; „Końcem zaś przykazania jest miłość płynąca z czystego serca,
z prawego (dobrego) sumienia i wiary nieobłudnej.”; „Mając wiarę i czyste
sumienie, które niektórzy odrzucili i stali się rozbitkami w wierze.”;
„Zachowujący tajemnicę wiary w czystym sumieniu.”; „Dziękuję Bogu, któremu jak
moi przodkowie służę z czystym sumieniem,”
Apostoł Paweł sam troszczył się, żeby mieć czyste i spokojne
sumienie. To było dla niego bardzo ważne. „Mężowie bracia,
ja aż do dnia dzisiejszego żyłem przed Bogiem z całkowicie czystym (spokojnym) sumieniem.”;
„Przy tym sam usilnie staram się o to, abym wobec Boga i ludzi miał zawsze
czyste sumienie.” Dzieje 23:1, 24:16
„Módlcie się za nas; jesteśmy bowiem przekonani, że mamy czyste sumienie,
gdyż chcemy we wszystkim dobrze postępować.” Hebr. 13:18 „To bowiem jest
naszą chlubą: świadectwo naszego sumienia.” 2 Kor 1, 12
Dalej w NT czytamy o sumieniu napiętnowanym, wypalonym: „Mówiąc kłamstwo w obłudzie, mając napiętnowane sumienie (piętnem wypalonym na własnym sumieniu);” 1 Tym. 4:2. Sumieniu splamionym, pokalanym: „ale pokalane są zarówno ich umysł, jak i sumienie.” Tytusa 1:15, Słabym, zbrukanym, skalanym, brudnym: „Lecz nie wszyscy mają właściwe poznanie; niektórzy bowiem, przyzwyczajeni dotąd do bałwochwalstwa, spożywają mięso jako składane w ofierze bałwanom i sumienie ich z natury słabe, kala się.” 1 Kor. 8:7
Dalej w NT czytamy o sumieniu napiętnowanym, wypalonym: „Mówiąc kłamstwo w obłudzie, mając napiętnowane sumienie (piętnem wypalonym na własnym sumieniu);” 1 Tym. 4:2. Sumieniu splamionym, pokalanym: „ale pokalane są zarówno ich umysł, jak i sumienie.” Tytusa 1:15, Słabym, zbrukanym, skalanym, brudnym: „Lecz nie wszyscy mają właściwe poznanie; niektórzy bowiem, przyzwyczajeni dotąd do bałwochwalstwa, spożywają mięso jako składane w ofierze bałwanom i sumienie ich z natury słabe, kala się.” 1 Kor. 8:7
Paweł w Rzymian 14: 23 napisał, że w sumieniu rodzi się
przekonanie; „Lecz ten, kto ma wątpliwości, gdy je, jest potępiony, bo nie
postępuje zgodnie z przekonaniem; wszystko zaś, co nie wypływa z przekonania,
jest grzechem."
Przelana na krzyżu krew Pana Jezusa ma moc oczyścić nasze sumienia; „o ileż bardziej krew Chrystusa, który przez Ducha wiecznego ofiarował samego siebie bez skazy Bogu, oczyści sumienie nasze od martwych uczynków, abyśmy mogli służyć Bogu żywemu.” Hebr. 9:14
Przelana na krzyżu krew Pana Jezusa ma moc oczyścić nasze sumienia; „o ileż bardziej krew Chrystusa, który przez Ducha wiecznego ofiarował samego siebie bez skazy Bogu, oczyści sumienie nasze od martwych uczynków, abyśmy mogli służyć Bogu żywemu.” Hebr. 9:14
W Rzym 14:23 w oryginale jest dosłownie słowo "wiara", a nie "przekonanie". Tak też oddaje to Biblia Gdańska.
OdpowiedzUsuń