Sprawiedliwość i usprawiedliwienie (tekst roboczy)

Sprawiedliwość

Temat sprawiedliwości jest dość obszerny i wielowątkowy. Człowiek sprawiedliwy to taki, który szanuje i przestrzega przyjęte w danej społeczności zasady etyczne oraz uznaje wynikające z tych zasad prawa przysługujące innym. Człowiek sprawiedliwy to ktoś prawy, uczciwy, szlachetny. Sprawiedliwy to także człowiek który opiera swoje opinie na obiektywnym sądzie, wynikający z uznawanych w danej społeczności zasad etycznych. Jest bezstronny a jego opinie są słuszne, uzasadnione. Sprawiedliwy w znaczeniu teologicznym, to człowiek usprawiedliwiony, uświęcony, oczyszczony „obmyty” z grzechu, narodzony z Boga i chodzący z Nim. Greckie słowo 'dike' oznacza aprobatę sądową, człowiek sprawiedliwy w oczach Boga, to człowiek "zatwierdzony" przez Pana Boga, zgodny z Bożym standardem. Przestrzegający praw Boskich i ludzkich.

Polskie słowo sprawiedliwy bierze swój początek w słowach prawidłowy, właściwy, prawdziwy, porządny. Słowu „sprawiedliwość” odpowiada rdzeń hebrajski, cdk, występujący w ST ponad pięćset razy, oraz rdzeń grecki, dikaio-, występujący ponad dwieście dwadzieścia pięć w NT.

Nie można zbudować teologii na podstawie jednego fragmentu z Biblii, a już tym bardziej na podstawie jednego wiersza. Paweł napisał; „Nie ma ani jednego sprawiedliwego.” Natomiast w innych miejscach przeczytamy bardzo wyraźną zachętę by być człowiekiem sprawiedliwym. Biblia również wymienia kilku sprawiedliwych; Noe, Lot, Abel, Abraham, Anna i Symeon, Józef z Arymatei,

Dzisiaj chciałbym pokazać na te fragmenty które mówią o ludziach sprawiedliwych, o ich sprawiedliwym postępowaniu, Chciałbym aby nasze spojrzenie na temat sprawiedliwości było szersze.

Czy wobec tego Paweł się pomylił ? Nie. Paweł pisze o ludziach, którzy są daleko od Boga, o ludziach których Bóg wydał w szpony nieprawości, o ludziach o zatwardziałych i nie obrzezanych sercach. Pamiętajmy, że Paweł pisze list z demoralizowanego Koryntu do równie zepsutego Rzymu.

Paweł w pisze; Takimi i my kiedyś byliśmy. Ale nastąpiła zmiana i już takimi nie jesteśmy. To jest bardzo ważna myśl dla naszych rozważań na temat sprawiedliwości i usprawiedliwienia Sprawiedliwy to ten który narodził się z Boga i chodzi z Nim. To jest bardzo interesująca, biblijna definicja człowieka sprawiedliwego.

"Bo i my byliśmy niegdyś nierozumni, niesforni, błądzący, poddani pożądliwości i rozmaitym rozkoszom, żyjący w złości i zazdrości, znienawidzeni i nienawidzący siebie nawzajem. Ale gdy się objawiła dobroć i miłość do ludzi Zbawiciela naszego, Boga, zbawił nas nie dla uczynków sprawiedliwości, które spełniliśmy, lecz dla miłosierdzia swego przez kąpiel odrodzenia oraz odnowienie przez Ducha Świętego, którego wylał na nas obficie przez Jezusa Chrystusa, Zbawiciela naszego, abyśmy, usprawiedliwieni łaską jego, stali się dziedzicami żywota wiecznego, którego nadzieja nam przyświeca." Do Tytusa 3:3-7

"Noe był mężem sprawiedliwym, nieskazitelnym wśród swojego pokolenia. Noe chodził z Bogiem. I rzekł Pan do Noego: Wejdź do arki ty i cały dom twój, bo widziałem, że jesteś sprawiedliwy przede mną w tym pokoleniu." Rodzaju 6:9; 7:1

W listach Jana, Pawła np do Tytusa oraz w Księdze Objawienia mamy zachęcenie do sprawiedliwego życia. "Dzieci, niech was nikt nie zwodzi; kto postępuje sprawiedliwie, sprawiedliwy jest, jak On jest sprawiedliwy. Kto popełnia grzech, z diabła jest, gdyż diabeł od początku grzeszy. A Syn Boży na to się objawił, aby zniweczyć dzieła diabelskie. Kto z Boga się narodził, grzechu nie popełnia, gdyż posiew Boży jest w nim, i nie może grzeszyć, gdyż z Boga się narodził. Po tym poznaje się dzieci Boże i dzieci diabelskie. Kto nie postępuje sprawiedliwie, nie jest z Boga, jak też ten, kto nie miłuje brata swego." 1 Jana 3:7

"Albowiem objawiła się łaska Boża, zbawienna dla wszystkich ludzi, nauczając nas, abyśmy wyrzekli się bezbożności i światowych pożądliwości i na tym doczesnym świecie wstrzemięźliwie, sprawiedliwie i pobożnie żyli," Tytusa 2:12

"Kto czyni nieprawość, niech nadal czyni nieprawość, a kto brudny, niech nadal się brudzi, lecz kto sprawiedliwy, niech nadal czyni sprawiedliwość, a kto święty, niech nadal się uświęca." Objawienie 22:11

Usprawiedliwienie

Kolejny ważny termin który musimy sobie zdefiniować to usprawiedliwienie szczególnie w  teologicznym znaczeniu.

W potocznym znaczeniu jest usprawiedliwienie to; wyjaśnienie, zwykle pisemne, czyjejś nieobecności gdzieś lub uzasadnienie, wytłumaczenie czyjegoś postępowania, jakiegoś działania lub stanu rzeczy. Usprawiedliwienie to oczyszczenie kogoś z zarzutów, wyjaśnić motywów działania, potwierdzenie słuszności czegoś. Usprawiedliwić się to oczyścić się z zarzutów, wytłumaczyć się przed kimś ze swojego postępowania.

Sprawiedliwość jest związana z czynami, to one, nasze postępowanie, pokazują czy jesteśmy sprawiedliwi, prawi, czy nie. Pisząc o usprawiedliwieniu apostoł Jakub dowodzi; "Czyż Abraham, praojciec nasz, nie został usprawiedliwiony z uczynków, gdy ofiarował na ołtarzu Izaaka, syna swego? Widzisz, że wiara współdziałała z uczynkami jego i że przez uczynki stała się doskonała. I wypełniło się Pismo, które mówi: I uwierzył Abraham Bogu i poczytane mu to zostało ku usprawiedliwieniu, i nazwany został przyjacielem Boga. Widzicie, że człowiek bywa usprawiedliwiony z uczynków, a nie jedynie z wiary." List Jakuba 2:22-24

Natomiast Paweł jest innego zdania, ale jest to pozorna różnica. Oba te fragmenty się uzupełniają. Więcej na ten temat napiszę gdy w naszym studium dojdziemy do tego fragmentu; "Gdzież więc chluba twoja? Wykluczona! Przez jaki zakon? Uczynków? Bynajmniej, lecz przez zakon wiary. Uważamy bowiem, że człowiek bywa usprawiedliwiony przez wiarę, niezależnie od uczynków zakonu. Czy Bóg jest Bogiem tylko Żydów? Czy nie pogan także? Tak jest, i pogan, albowiem jeden jest Bóg, który usprawiedliwi obrzezanych na podstawie wiary, a nieobrzezanych przez wiarę Rzymian 3:27-30

Ciekawą myśl co do usprawiedliwienia podaje W. Barclay.

"Na określenie usprawiedliwienia Paweł używa tu greckiego czasownika dikaiun, od którego pierwsza osoba liczby pojedynczej w czasie teraźniejszym brzmi dikaioo – usprawiedliwiam. Powinniśmy wyraźnie to sobie powiedzieć, że słowo usprawiedliwiam użyte w tym znaczeniu, ma zupełnie inny sens od ogólnie przyjętego. Jeżeli bowiem usprawiedliwiamy się, to przytaczamy dowody na to, że mamy rację. Jeżeli ktoś nas usprawiedliwia, to przytacza pewne fakty, które dowodzą, że postępowaliśmy w sposób właściwy. Jednak wszystkie czasowniki w języku greckim kończące się na 'oo' wcale nie oznaczają udowadniania komuś czegoś ani nie czynią danej osoby lub rzeczy czymś; zawsze mówią raczej o traktowaniu, uważaniu, przyjmowaniu danej osoby za coś. Jeżeli więc Bóg usprawiedliwia grzesznika, to nie znaczy, że znajduje On podstawy, aby dowieść mu jego prawości – wcale nie. Nie znaczy to także, że czyni On grzesznika dobrym człowiekiem. Oznacza to natomiast, że Bóg traktuje grzesznika tak, jak gdyby wcale nie był on grzesznikiem. Zamiast traktowania grzesznika jako przestępcy, Bóg uważa go za dziecko, godne swojej miłości. To właśnie określa się słowem usprawiedliwienie. Bóg nie uważa już nas za swoich wrogów, lecz przyjaciół, traktuje nas nie jako złych, zasługujących jedynie na karę, lecz jako dobrych. Znaczy to, że patrzy na nas nie jako na gwałcicieli prawa czekających na ukaranie, lecz jako na godnych miłości. W tym tkwi istotna treść ewangelii."

c.d.n.